323. Έξι πρωθυπουργοί νεκροί σε μια χρονιά

Γεώργιος Κονδύλης, ο "Κεραυνός"

Η ελληνική πολιτική ιστορία έχει μερικές ντουλάπες γεμάτους σκελετούς. Έξι Έλληνες  πρωθυπουργοί νεκροί σ ένα χρόνο, ε αυτό πια παραπάει… Κανείς δεν θα έλεγε το παραμικρό, αν προέκυπτε μια στοιχειωδώς φυσιολογική διαδοχή των πραγμάτων. Παρακολουθήστε παρακαλώ το χρονικό της τελευτής των παρακάτω κυβερνητών μας, όλοι το 1936,  κι αν δεν βρεθεί τίποτε ύποπτο, τότε δέχομαι να ανακαλέσω ικέτης.

1. Ο Γεώργιος Κονδύλης ήταν ένα σκληρός άνθρωπος, σαν στρατιωτικός του μπαρουτιού είχε αποκτήσει το παρώνυμο «Κεραυνός», και διέπρεψε στις συγκρούσεις του Α’  Παγκοσμίου, ειδικά στη μάχη του Σκρά. Αργότερα όντας αντιβασιλεύς η χώρα, ως συνήθως, αντιμετώπιζε οξύτατο οικονομικό πρόβλημα αφού τα δημόσια έσοδα ήταν ανύπαρκτα. Μεταξύ των τριών λύσεων δανεισμός (κανείς δεν μας δάνειζε), έκτακτη φορολογία (καμία φοροδοτική ικανότητα δεν υπήρχε), και κοπή πληθωρηστικού χρήματος, προτίμησε βεβαίως τη μόνη λύση. Την 3οη Νοεμβρίου 1935 ο βασιλεύς Γεώργιος ο Β’ αναγκάζει τον πρωθυπουργό Κονδύλη σε παραίτηση. Το πολιτικό σκηνικό παίρνει φωτιά, ο διεθνής παράγοντας παρατηρεί τον Χίτλερ σε μια ξέφρενη πορεία προς το β΄παγκόσμιο ολοκαύτωμα, κι η αναταραχή στη Ελλάδα Βασιλικών – Αντιβασιλικών γίνεται χαοτική. Εξήντα ημέρες μετά, ο υγιέστατος στρατηγός  Κονδύλης παθαίνει καρδιακή προσβολή και χάνεται αίφνις την 1η Φεβρουαρίου 1936. Γλεντζές, βίαιος, γυναικάς, αρχαιομελετητής, υπέστη ένα ακαριαίο έμφραγμα, δίχως άλλες ερμηνείες

Το βαρύ πυροβολικό της αντιβενιζελικής παράταξης, ηγέτης του Λαϊκύ κόμματος Παναγής Τσαλδάρης

2. Μετά το θάνατο του Κονδύλη ανέλαβε ο πανεπιστημιακός Κωνσταντίνος Δεμερτζής. Μεταξύ των λοιπών ηλεκτρισμένων συνθηκών που είχε να αντιμετωπίσει, την 18η Μαρτίου 1936 πεθαίνει από εγκεφαλική συμφόρηση στο Παρίσι ο Ελευθέριος Βενιζέλος ο χαρισματικότερος ίσως πολιτικός του 20ου αιώνα. Σε μία Αθήνα όμως όπου κυριαρχούσαν τα πάθη, οι πολιτικές διαιρέσεις και ο διχασμός, δεν χωρούσε ούτε λεπτό η σορός του νεκρού θριαμβευτή των Σεβρών, και τελικά με απόφαση του πρωθυπουγού μεταφέρθηκε από  το Παρίσι στον Τάραντα και από εκεί στην Κρήτη, όπου ετάφη στο Ακρωτήρι.

3. Η μοίρα έπαιξε σκληρό παιγνίδι στον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Δεμερτζή που χειρίστηκε ενωτικά το ζήτημα του θανάτου του Βενιζέλου. Σε λιγότερο από έναν μήνα από το θάνατο του Βενιζέλου την 13η Απριλίου 1936, είχε πάρει την εντολή σχηματισμού μίας άχρωμης κυβέρνησης, μήπως και γαληνέψει η ψυχή των εκρηκτικών Ελλήνων. Με μία απροσδόκητη ανακοπή καρδιάς ο θάνατος συναντάται με τον ευγενικό δάσκαλο του οικογενειακού δικαίου, υγιέστατο κατά τα άλλα στα 60 του,  κι ανοίγει ο δρόμος για τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου.

4. Ο Παναγής Τσαλδάρης ήταν ηγετική φυσιογνωμία για το λαϊκό κόμμα και τη συντηρητική αντιαριστερή παράταξη. Ο κορίνθιος δικηγόρος υπηρξε μετριοπαθής και τουλάχιστον κατά τη δύση της πολυτάρχου πολιτικού του βίου υπήρξε καλός συζητητής των ενωτικών, δεν επιθυμούσε την επιστροφή της ολιγαρχίας ούτε τη Μεταξική εκτροπή. Την 17η Μαΐου 1936 κι ενώ συνεχίζονταν οι συζητήσεις για την δημιουργία μιας συγκυβέρνησης ανάμεσα στα δύο μεγάλα αστικά κόμματα, εντελώς απρόοπτα πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς, ενόσω ο χριστιανός ποτέ δεν είχε σοβαρά προβλήματα υγείας.

Αλέξανδρος Ζαΐμης, ο τραπεζίτης που ως πολιτικός είναι ο μόνος που κατέλαβε τόσα πολλά σημαντικά αξιώματα

5. Τουλάχιστον 6 φορές διετέλεσε πρωθυπουργός ο Αλέξανδρος Ζαΐμης Πρόεδρος της Δημοκρατίας και δεκάδες άλλες σε ύπατα αξιώματα ο νομικός εκ της Χαϊδελβέργης. Την 17η Σεπτεμβρίου 1936 πέθανε στη Βιέννη σε ηλικία 81 ετών από επιπλοκές σε οφθαλμολογικές θεραπείες που δεχόταν, κι ευτυχώς δεν αντιμετώπισε προβλήματα να ταφεί στο Α’ νεκροταφείο Αθηνών.

6. Η καρδιά του Αλέξανδρου Παπαναστασίου τον εγκατέλειψε την 17η Νοεμβρίου 1936, με έναν εντελώς συνηθισμένο και απρόβλεπτο για την εποχή και τους πρωθυπουργούς τρόπο : Ανακοπή!  Φιλελεύθερος, ο σημαντικότερος αγροτικός μεταρυθμιστής της σύγχρονης ελλάδας, κοινωνιολόγος υπέρ των ακτημόνων, απεβίωσε ενόσω βρισκόταν υγιέστατος σε κατ΄οίκον περιορισμό από το καθεστώς.

Γράφηκαν τραγούδια, σατιρικά και όχι, ο λαός κατατρύχονταν από φήμες ότι οι πρωθυπουργοί δηλητηριάζονταν, δεν αποδείχθηκε όμως τίποτε ποτέ. Και τόσες καρδιοπάθειες πάλι… φωτιά είχαν πάρει οι κιλλίβαντες!

xartografos